MolenWest: een nieuw tijdelijk project, naast het Weststation in Molenbeek

Ruimte voor sportactiviteiten, containers voor ludieke en creatieve activiteiten van buurtverenigingen voor jongeren, een fablab dat openstaat voor de buurtbewoners: dat zijn de belangrijkste onderdelen van MolenWest. Dit nieuwe tijdelijke project, een initiatief van de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting en de gemeente Molenbeek, vindt plaats op een site in eigendom van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Dit terrein van 4.500 m2 ligt op de hoek van de Ninoofsesteenweg en de Alphonse Vandenpeereboomstraat, net naast de ingang van het metrostation Weststation. Het Brussels Gewest heeft nog geen beslissing genomen over de definitieve bestemming van dit perceel. In afwachting daarvan hebben de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) en de gemeente Molenbeek de handen ineengeslagen om dit terrein tijdelijk in gebruik te nemen voor een periode die momenteel voorzien is voor drie jaar. Het doel is om tegemoet te komen aan de noden van de buurt, rond dit belangrijke transportknooppunt. Er is besloten om hier de ruimte tijdelijk in te richten zodat  de verenigingen, actief in de buurt, hun activiteiten kunnen organiseren. Deze werden geslecteerd op basis van het programma van het Duurzame Wijkcontract 'Rondom Westpark' en de diagnose van het Stadsvernieuwingscontract 'Weststation' (SVC 3).

Concreet betekent dit:

• De grondregie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, eigenaar van het perceel, heeft het terrein vrijgemaakt.
• De MSI organiseerde als onderdeel van zijn gedelegeerde opdracht van het Brussels Gewest een architectuurwedstrijd (gewonnen door 1010 Architecture & Urbanism) en financiert de inrichting van het terrein: de  installatie van zes containers (verplaatsbaar en dus herbruikbaar), met elkaar verbonden met een transparant dak waarin en waaronder diverse activiteiten kunnen plaatsvinden; een woonunit voor de conciërge, aangesteld door de gemeente; de inrichting van de omgeving en de openbare ruimte; de aanpassing van de afsluiting;  de toevoer van water, gas en elektriciteit; verlichting. De totale geraamde kostprijs is 325.000 euro.
• De gemeente Molenbeek sloot een overeenkomst af met het Brussels Gewest voor het beheer van de site tijdens het tijdelijke gebruik: ze werft een conciërge aan en ze sluit op haar beurt overeenkomsten met zeven verenigingen,  actief  in de buurt (zie de lijst en gegevens hieronder).
• Deze zeven verenigingen zullen overdag en tijdens schoolvakanties activiteiten op het terrein organiseren, zoals een huiswerkklas en sportieve en creatieve activiteiten (koken, hout bewerken, ...) onder begeleiding van professionele opvoeders.

Minister-president Rudi Vervoort is "verheugd over dit nieuwe project MolenWest, dat perfect in lijn ligt met de Gewestelijke Beleidsverklaring. De verklaring onderschrijft immers dat de nieuwe Regering enerzijds het tijdelijke gebruik in het kader van regionale projecten wil bevorderen en anderzijds het werk van het verenigingsleven wil ondersteunen."

Burgemeester Catherine Moureaux onderstreept: "De jeugdwerkloosheid in deze wijk behoort helaas tot een van de hoogste in het gewest. We hebben nood aan collectieve activiteiten en de uitvoering van dit project is bijzonder positief, omdat verenigingen die goed werk leveren nu nog beschikbaarder  en nog dichter bij de jongeren van deze wijk staan."

Gilles Delforge, directeur van de MSI is overtuigd dat "gezien het succes van See U, het tijdelijke project dat de MSI op een grotere schaal organiseert op de site van Usquare.brussels in Elsene, MolenWest heel snel – in een ander register en van  een andere grootteorde – een vaste plaats zal verwerven als een gezellige plek, die in nauw contact staat met de buurt rond het Weststation."

Presentatie aan het publiek op 11 december 2019 en start in het voorjaar 2020

De MSI heeft een aanvraag ingediend voor een stedenbouwkundige vergunning, die van 5 tot 19 november in openbaar onderzoek is, voor de realisatie van het winnende project van de wedstrijd: de aanleg van een pleintje vlakbij de ingang van metro Weststation, de inrichting van een afgesloten zone en de installatie van containers, beschuttingen en buitenterreinen voor sport en spel.

De werken voor de inrichting van het terrein zijn gepland begin 2020 en de start van het tijdelijke gebruik is aansluitend voorzien in het voorjaar 2020.

De gemeente en de zeven verenigingen organiseren ter plaatse een presentatie van MolenWest aan het publiek op woensdag 11 december 2019.

Dit initiatief sluit aan op het Stadsvernieuwingscontract Weststation (SVC 3) en het Duurzame Wijkcontract 'Rondom Westpark', dat onder meer voorziet in de oprichting van een buurtcentrum waar de activiteiten van verenigingen duurzaam onderdak kunnen vinden.

MolenWest: hub voor verenigingen en openbare ruimte

• Context:

De inrichting van dit perceel is een overgangsproject van het Stadsvernieuwingscontract (SVC) Weststation, ontwikkeld door de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) en beheerd door de gemeente Molenbeek.
De door de MSI ingerichte ruimten worden gratis ter beschikking gesteld van de verenigingen die de lokalen zullen betrekken.
De kleine inrichtingen (schilderwerken, stadsmeubilair) zullen worden uitgevoerd in het kader van een "participatieve werf", die gedragen zal worden door de gemeente, de MSI, de betrokken verenigingen, hun publiek en de vrijwillige bewoners. Het doel van deze participatieve werf is dat de gebruikers van de toekomstige site kunnen deelnemen aan de creatie en de inrichting ervan en zich bijgevolg de ruimte kunnen toe-eigenen.
De ontwikkeling van deze site en de geselecteerde projecten maken het mogelijk om tegemoet te komen aan de behoeften van de wijk: gebrek aan openbare ruimte en ontmoetingsplaatsen, schoolondersteuning, sportactiviteiten, ondersteuning van socio-professionele inschakeling en culturele activiteiten (artistiek, culinair, ...), dit alles in een intergenerationele dynamiek.
De projectdragers worden financieel ondersteund door het Stadsvernieuwingscontract Weststation en/of door het Duurzame Wijkcontract Rondom Westpark. Het betreft verenigingen die al actief zijn in de wijk of die zich permanent in de buurt zullen vestigen.

• Verenigingen/Occupanten:
• Centrum West D'Broej

Centrum West Jeugdcentrum, nu gevestigd aan de Menenstraat, breidt zijn activiteiten uit op MolenWest en zal bewoners een breed scala aan activiteiten blijven aanbieden, en wel in een groter en toegankelijker kader in de openbare ruimte. Deze activiteiten omvatten: sport, workshops en momenten voor jongeren, ouderen, vrouwengroepen, enz.
Daarnaast zal Centrum West ervoor zorgen dat drie jongeren van het Don Bosco-opleidingscentrum - die verantwoordelijk zijn voor het onderhoud van MolenWest - ondersteund worden door een "coach" en opgeleid worden in timmer-, en schilderwerk en landschapsarchitectuur.

• Sport2be

De coaches zullen op woensdag en zaterdag sportsessies begeleiden, en wel gratis en gendergemengd. Het is ook de bedoeling om momenten te reserveren voor uitsluitend vrouwen om hen vertrouwd te maken met de praktijk van streetsoccer. In de buurt zien we inderdaad dat de sportparticipatie van vrouwen onder het regionale gemiddelde ligt.
Er zullen ook demonstraties van streetsoccer worden georganiseerd in de lokale scholen om jongeren kennis te laten maken met deze activiteit.
Sport2be heeft ook tot doel de integratie van jongeren in precaire situaties te vergemakkelijken door een eerste band met hen te ontwikkelen door middel van sport. Vervolgens wordt aan jongeren ondersteuning geboden door middel van individuele coaching door een professionele integratiemanager. Er worden bezoeken aan bedrijven en opleidingsorganisaties georganiseerd om hen kennis te laten maken met de activiteiten, beroepen en activiteiten van bedrijven en om jongeren voor te bereiden op sollicitatiegesprekken.

• Samen Voor Morgen

Tweetalige vzw gespecialiseerd in de activering van de openbare ruimte en het creëren van sociale banden. Het biedt verschillende activiteiten aan: boekenclub voor kinderen, kooklessen, discussiegroepen, diverse spelletjes en de organisatie van gezellige momenten die de nadruk leggen op diversiteit en delen.

• La Rue

La Rue zal een omvangrijk project uitvoeren om de renovatie van energie-intensieve gebouwen van het privé-woningenbestand te ondersteunen door gebruik te maken van verschillende dimensies van duurzame ontwikkeling (isolatie, renovatie van het interieur of kleine energiebesparende werken) in de geselecteerde gebouwen. Er zal ook werk gemaakt worden van de renovatie van verwaarloosde gevels in het gebied rond het Weststation. In het kader van dit project zal La Rue permanenties organiseren voor de bewoners op het perceel en informatieavonden organiseren.

• FabLab van het Huis van de Culturen en Sociale Samenhang

Op het perceel komt er een Fablab, genaamd Fabwest, dat workshops zal aanbieden voor het ontwerpen en produceren van meubel- en spelelementen door kwaliteitsvolle gereedschappen en machines ter beschikking te stellen. Deze workshops zijn op bepaalde dagen toegankelijk voor kinderen/jongeren en hun families. Ook tijdens de schoolvakanties worden er cursussen georganiseerd. Tot slot zal er ook een fietsherstelwerkplaats worden georganiseerd.

• DWC Rondom Westpark en SVC Weststation wijkantenne

De socio-economische coördinatoren van het DWC Rondom Westpark en van het SVC Weststation zullen een communicatiepunt voor de burgers bemannen om te communiceren over deze twee stadsontwikkelingsprogramma's.

• ABEF

Twee keer per week een nieuwe schoolbegeleiding voor een vijftiental leerlingen van de middelbare school.

Elke dinsdag bundelen de actoren van MolenWest hun krachten om een dag vol activiteiten voor scholen aan te bieden. Zo kan een klas op reservering de dag in MolenWest komen doorbrengen en genieten van bijvoorbeeld een kennismaking met Fablab in de ochtend, een workshop met een pizza-oven tijdens de lunch en een sportactiviteit in de namiddag. Het precieze programma moet nog worden uitgewerkt.

Het is bovendien de bedoeling dat de ruimte samen met de bewoners wordt opgebouwd. Misschien ontwikkelen we een collectieve moestuin, een klimmuur of andere zaken. Alles is mogelijk!